Odpady medyczne powstają m.in. w wyniku pracy laboratoriów badawczych czy placówek medycznych. Mogą mieć zróżnicowany charakter: od zakaźnych, przez niebezpieczne, aż po odpady inne niż niebezpieczne.

W zależności od tego, jaka jest ich specyfika, ustawodawca inaczej reguluje sposób ich gromadzenia oraz magazynowania. Co stanowi odpad medyczny, jak go przechowywać i gdzie utylizować?

Co zalicza się do odpadów medycznych?

Ustawa o odpadach medycznych wskazuje, że są to odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, prowadzeniem badań i doświadczeń w zakresie medycyny. W związku z tym do odpadów medycznych zalicza się m.in.:

• materiały opatrunkowe;
• strzykawki wraz z igłami;
• odpady z sal operacyjnych;
• rękawiczki jednorazowe;
• materiały biologiczne (np. krew, mocz, kał);
• przeterminowane leki;
• sprzęt medyczny (np. dreny, cewniki).

Zakres elementów kwalifikowanych przez ustawę do odpadów medycznych jest bardzo szeroki. Występują one m.in. w laboratoriach, szpitalach, gabinetach specjalistycznych i wielu innych placówkach, które zajmują się świadczeniami i badaniami związanymi z medycyną.

Jak powinny być przechowywane odpady medyczne?

Procedura postępowania z odpadami medycznymi jest uzależniona od tego, jakiego są one rodzaju. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z nimi wyróżnia się następujące rodzaje odpadów medycznych:

• zakaźne;
• niebezpieczne, inne niż zakaźne;
• inne niż niebezpieczne.

Magazynowanie odpadów medycznych zależy od tego, do jakiej grupy się kwalifikują. Co do zasady przechowuje się je w pojemnikach lub workach jednorazowego użycia, wykonanych z folii poliuretanowej. Materiał powinien być odporny na wilgoć i oddziaływanie środków chemicznych. Należy zadbać o to, aby istniała możliwość jego jednokrotnego zamknięcia.

Odpady zakaźne przechowuje się w czerwonych pojemnikach lub workach. Odpady niebezpieczne, inne niż zakaźne, należy natomiast umieszczać w pojemnikach żółtych. Z kolei odpady inne niż niebezpieczne powinny być magazynowane w pojemnikach innych niż żółte i czerwone.

Przechowywanie odpadów medycznych na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów wymaga umieszczenia pojemników do ich gromadzenia na stelażach lub w sztywnych pojemnikach (mogą być jednorazowego lub wielorazowego użytku).

Magazynowanie i segregacja odpadów medycznych

W procesie magazynowania elementów przeznaczonych do utylizacji ważna jest lodówka na odpady medyczne lub pomieszczenie przeznaczone do ich przechowywania.

W przypadku zastosowania drugiego rozwiązania ustawodawca wskazuje szereg przesłanek, które musi spełniać taki obiekt. Należą do nich m.in. wyposażenie pomieszczenia w niezależne wejście czy w wentylację zapewniającą podciśnienie i filtrację odprowadzanego powietrza.

Schładzarki do odpadów mogą mieć przenośny lub stacjonarny charakter. Lodówki na odpady medyczne umożliwiają przechowywanie elementów w bezpiecznych i legalnych warunkach do czasu utylizacji.

Lodówka na odpady jest przydatna w całej procedurze i może zaoszczędzić czas i środki niezbędne do zaaranżowania specjalnego pomieszczenia w obiekcie.

Segregacja odpadów medycznych polega na ich zaklasyfikowaniu do odpowiedniej grupy (zakaźnych, niebezpiecznych, innych niż zakaźne lub innych niż niebezpieczne). Za podział odpadów odpowiadają pracownicy laboratoriów, placówek medycznych czy firmy zewnętrzne zatrudnione do tego rodzaju działalności.

Gdzie i jak utylizuje się odpady medyczne?

Utylizacja odpadów medycznych, zgodnie z obowiązującymi przepisami, musi odbywać się w przeznaczonych do tego spalarniach. Powinny się one znajdować na terenie województwa, w którym doszło do wytworzenia odpadów. W szczególnych przypadkach, wskazanych w Ustawie o odpadach, możliwe jest także dokonanie utylizacji poza granicami województwa.

Procedurę rozpoczyna odbiór odpadów medycznych od placówki przez uprawnioną do tego firmę. Następnie następuje dostarczenie elementów do spalarni, w przystosowanych do tego pojazdach, oraz przekształcenie odpadów z odzyskiem lub bez odzysku energii cieplnej.

Magazynowanie i utylizacja odpadów to złożona procedura, która wymaga wnikliwej znajomości przepisów prawa oraz ich skrupulatnego przestrzegania. Umożliwia jednak zadbanie o zdrowie i bezpieczeństwo osób pracujących oraz tymczasowo przebywających w konkretnej placówce.

W związku z tym warto zadbać o odpowiednie wyposażenie w tym zakresie, a także o znajomość obostrzeń sanitarnych, dotyczących utylizacji odpadów medycznych oraz ich klasyfikacji.